CẢNH GIÁC VỚI CHIÊU BÀI ĐẶT NHÂN QUYỀN CAO HƠN CHỦ QUYỀN ĐỂ CAN THIỆP VÀO CÔNG VIỆC NỘI BỘ CỦA NƯỚC TA

 

Đặt nhân quyền cao hơn chủ quyền là chiêu bài của Mỹ và một số nước phương Tây nhằm can thiệp vào công việc nội bộ của các quốc gia, trong đó có Việt Nam. Sự thật pháp luật quốc tế có xem nhân quyền cao hơn chủ quyền không? Và liệu rằng đặt nhân quyền cao hơn chủ quyền thì quyền con người có được đảm bảo một cách thực sự không?

Thực tế, luật pháp quốc tế hiện đại đã đặt chủ quyền quốc gia lên vị trí quan trọng hàng đầu trong quan hệ quốc tế, điều này được thể hiện ở Điều 2 - Hiến chương Liên Hợp quốc về Tuyên bố về trao trả độc lập cho các nước và dân tộc thuộc địa (1960).

Tuyên bố về các nguyên tắc của luật pháp quốc tế Điều chỉnh quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa các quốc gia phù hợp với Hiến chương Liên Hợp quốc (1970), trong đó có nguyên tắc về bình đẳng chủ quyền của các quốc gia: Tất cả mọi quốc gia đều bình đẳng về chủ quyền.

Không ai phủ nhận vai trò của cá nhân - những thực thể cấu thành xã hội loài người nói chung, các cộng đông dân tộc nói riêng. Cũng không ai phủ nhận tầm quan trọng của quyền con người, với ý nghĩa là những giá trị nhân văn, là động lực thúc đẩy sự tiến bộ của các dân tộc và toàn nhân loại. Tuy nhiên, việc tuyệt đối hóa và cực đoan hóa các quyền cá nhân có thực sự thúc đẩy sự phát triển của các xã hội và bảo vệ các quyền của mọi cá nhân?

Một thực tế không thể phủ nhận rằng cá nhân không bao giờ và không thể tồn tại tách rời với cộng đồng. Trong mối quan hệ với cộng đồng, mỗi cá nhân có các quyền tự do, nhưng nhất thiết không phải là những quyền tự do tuyệt đối. Nếu mọi cá nhân có các quyền tự do tuyệt đối, cộng đồng sẽ không tồn tại. Bên cạnh các quyền cá nhân, có quyền tập thể của cả cộng đồng. Quyền này nhằm mục đích bảo đảm những lợi ích chung của tất cả các cá nhân thành viên.

Một câu hỏi được đặt ra là liệu nhân quyền của các cá nhân có thể được đảm bảo trên thực tế khi dân tộc họ bị mất tự do?

Nhân quyền dựa trên nguyên tắc cơ bản là bình đẳng. Khái niệm bình đẳng hiểu theo nghĩa đẩy đủ, bao gổm bình đẳng giữa các cá nhân và giữa các quốc gia, dân tộc, vì xét về mặt xã hội, không có cá nhân nào tồn tại ngoài quốc gia, dân tộc. Điều đó, có nghĩa là chỉ khi các quốc gia, dân tộc bình đẳng thì các cá nhân của các quốc gia, dân tộc đó mới được tự do, bình đẳng.

Bởi vậy, ngay từ khi nhân quyền được pháp điển hóa trong luật quốc tế, có một nguyên tắc mặc nhiên được thừa nhận đó là, chủ quyền quốc gia là tiền đề để đảm bảo nhân quyền.

Về phương diện đối nội, cho dù là những chuẩn mực quốc tế, các quyền con người không mặc nhiên trở thành hiện thực trên thế giới nếu không được thể chế hóa vào pháp luật, chính sách của các quốc gia. Vì thế, chủ quyền quốc gia không làm tổn hại đến nhân quyền, mà ngược lại, là điều kiện để sản sinh ra các công cụ hiện thực hóa nhân quyền.

Đó là lý do giải thích tại sao luật pháp quốc tế không chấp nhận hành động xâm phạm chủ quyền với danh nghĩa bảo vệ nhân quyền.

                                            A.C