Sự hình thành và phát triển của chiến lược “diễn biến hòa bình”

    “Diễn biến hoà bình” là chiến lược cơ bản nhằm lật đổ chế độ chính trị của các nước tiến bộ, trước hết là các nước xã hội chủ nghĩa từ bên trong bằng biện pháp phi quân sự do chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động tiến hành.

“Diễn biến hòa bình” là bộ phận quan trọng trong chiến lược toàn cầu phản cách mạng của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch nhằm xóa bỏ các nước xã hội chủ nghĩa và phong trào độc lập dân tộc trên thế giới. Chúng sử dụng mọi thủ đoạn kinh tế, chính trị, tư tưởng, văn hoá, đối ngoại, an ninh… để phá hoại, làm suy yếu từ bên trong các nước xã hội chủ nghĩa; kích động các mâu thuẫn trong xã hội, tạo ra các lực lượng chính trị đối lập núp dưới chiêu bài tự do, dân chủ, nhân quyền, tụ do tôn giáo, sắc tộc, khuyến khích tư nhân hoá về kinh tế và đa nguyên chính trị, làm mơ hồ giai cấp và đấu tranh giai cấp trong nhân dân lao động. Khích lệ lối sống tư sản và làm phai nhạt mục tiêu, lí tưởng xã hội chủ nghĩa ở một số bộ phận sinh viên; triệt để khai thác và lợi dụng những khó khăn, sai sót của Đảng, Nhà nước xã hội chủ nghĩa trên lĩnh vực đời sống xã hội, tạo nên sức ép, từng bước chuyển hoá và thay đổi đường lối chính trị, chế độ xã hội theo quỹ đạo chủ nghĩa tư bản.

Chiến lược diễn biến hòa bình đã ra đời và phát triển cùng với sự điều chỉnh của phương thức, thủ đoạn chiến lược của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực phản động quốc tế để chống phá các nước xã hội chủ nghĩa. Chiến lược diễn biến hòa bình của chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch hình thành và phát triển qua nhiều giai đoạn khác nhau.

+ Giai đoạn từ 1945 - 1980: Đầy là giai đoạn manh nha hình thành chiến lược diễn biến hòa bình được bắt nguồn từ Mỹ.

-                     Tháng 3 năm 1947, chính quyền Tổng thống Mỹ Hary Truman đã công bố chiến lược an ninh quốc gia “ngăn chặn” nhằm kiềm chế Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa. Với chiến lược “ngăn chặn”, Mỹ dùng hành động quân sự là chủ yếu nhưng vẫn đồng thời sử dụng các biện pháp phi quân sự (“diễn biến hoà bình”) để hỗ trợ cho hành động quân sự.

-                   Tháng 4 năm 1948, Quốc hội Mỹ chính thức phê chuẩn kế hoạch Macsan, tăng viện trợ để khích lệ lực lượng dân chủ, cài cắm lực lượng vào các Đảng cộng sản để phashoaij các nước xã hội chủ nghĩa và ngăn chặn chủ nghĩa cộng sản ở Tây Âu, hướng họ phụ thuộc vào Mỹ.

-                                                           Tháng 12 năm 1957, tổng thống Dwight David Eisenhower đã tuyên bố Mỹ giành thắng lợi bằng hòa bình và mục đích của chiến lược là làm suy yếu và lật đổ các nước xã hội chủ nghĩa.

-                  Từ năm 1960 đến 1980, nhiều đời tổng thống Mỹ như: Kennedy, Giônxơn, Nickxơn, Pho đã coi trọng và thực hiện chiến lược diễn biến hòa bình để chống nàn sóng cộng sản, lật đổ các nước xã hội chủ nghĩa. Đặc biệt sau thất bại ở Việt Nam, Mỹ đã thay đổi chiến lược chuyển từ tiến công bằng sức mạnh quân sự là chính sang tiến công bằng “diễn biến hòa bình” là chính.

+ Giai đoạn từ năm 1980 - nay:

-               Chủ nghĩa đế quốc từng bước hoàn thiện chiến lược diễn biến hòa bình và trở thành chiến lược chủ yếu để tiến công các nước xã hội chủ nghĩa.

-               Do phát hiện thấy những sai lầm, khuyết điểm của các Đảng cộng sản và Nhà nước xã hội chủ nghĩa trong cải tổ, cải cách. Từ năm 1980 đến những năm 1990, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch tiếp tục ra sức sử dụng chiến lược diễn biến hòa bình để làm suy yếu tiến tới lật đổ các nước xã hội chủ nghĩa.

-         Năm 1988, Tổng thống Mỹ Rigân công bố chiến lược an ninh quốc gia “vư­ợt trên ngăn chặn” và “diễn biến hoà bình” là nội dung chủ yếu của chiến lược “vư­ợt trên ngăn chặn”. Kể từ đây, những tư tưởng về “diễn biến hoà bình” đã phát triển thành chiến lược “diễn biến hoà bình”. Trong báo cáo chiến lược an ninh quốc gia của Mỹ, Tổng thống Mỹ Rigân nêu rõ “phải khuyến khích khuynh hư­ớng tự do hoá ở Liên Xô và các n­ước phụ thuộc Liên Xô” do đó “diễn biến hoà bình” đ­ược chúng thi hành tích cực và điên cuồng.

-                                                           Sau sự sụp đổ của các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông Âu và Liên Xô, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch tiếp tục ra sức sử dụng chiến lược diễn biến hòa bình để thực hiện âm mưu xóa bở các nước xã hội chủ nghĩa con lại. Chúng cho rằng phải làm xói mòn tư tưởng, đạo đức và niềm tin cộng sản của thế hệ trẻ tại các nước xã hội chủ nghĩa để thế hệ trẻ “tự diễn biến”, tự suy yếu dẫn đến sự sụp đổ, tan rã của chế độ xã hội chủ nghĩa ở các nước còn lại.

-         Tháng 7 năm 1994 Mỹ công bố chiến lược an ninh quốc gia “dính líu và khuếch trương” (còn gọi là “can dự và mở rộng”) nhằm xoá bỏ các n­ước xã hội chủ nghĩa còn lại, hình thành trật tự thế giới đơn cực do Mỹ cầm đầu. Mỹ lấy “diễn biến hoà bình” là chủ yếu kết hợp với kích động các hoạt động chống đối, bạo loạn lật đổ từ trong nội bộ các nước đồng thời vẫn duy trì sức ép quân sự để sẵn sàng can thiệp vũ trang từ bên ngoài vào… làm suy yếu để chuyển hoá và tiến tới lật đổ chế độ chính trị xã hội của các nước tiến bộ và các nước xã hội chủ nghĩa.

-         Các đời Tổng thống Mỹ sau này như Clintơn, Bush, Ôbama… đã nhiều lần điều chỉnh và công bố các chiến lược an ninh quốc gia mới song về cơ bản Mỹ vẫn thực hiện “diễn biến hoà bình” nhưng biện pháp, bư­­ớc đi có sự điều chỉnh cho phù hợp với tình hình mới như thông qua viện trợ, trao đổi buôn bán, mậu dịch, du lịch, giao lưu, đào tạo lưu học sinh... Mới đây, tháng 7 năm 2010 Tổng thống Ôbama tuyên bố chiến lược an ninh quốc gia mới, không thực hiện chiến lược quân sự “tiến công chặn trước, đánh đòn phủ đầu”.

Từ đó, có thể khẳng định rằng hiện nay và về sau này, chủ nghĩa đế quốc và các thế lực thù địch phản động vẫn sử dụng “diễn biến hoà bình” là chiến lược phản cách mạng cơ bản để tiếp tục chống phá các n­ước tiến bộ và các nước xã hội chủ nghĩa còn lại.