Phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa bảo đảm quyền làm chủ của nhân dân

Trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng, đặc biệt sau 35 đổi mới đất nước, dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, dân chủ xã hội chủ nghĩa và quyền làm chủ của nhân dân được phát huy một cách cao độ trên mọi lĩnh vực của đời sống xã hội. Đại hội XIII của Đảng khẳng định: “Đất nước ta chưa bao giờ có được cơ đồ, tiềm lực, vị thế và uy tín quốc tế như ngày nay”. Đó là thành quả vĩ đại của cả dân tộc, khẳng định con đường đi lên chủ nghĩa xã hội của chúng ta là đúng đắn, phù hợp với quy luật khách quan, với thực tiễn Việt Nam và xu thế phát triển của thời đại; đồng thời, cũng khẳng định bản chất tốt đẹp của chế độ xã hội chủ nghĩa mà chúng ta xây dựng là “Thực hành và phát huy rộng rãi dân chủ xã hội chủ nghĩa, quyền làm chủ và vai trò chủ thể của nhân dân”.
Dân chủ là một phạm trù chính trị, nó là hình thức tổ chức quyền lực nhà nước dựa trên nguyên tắc nhân dân là chủ thể duy nhất của mọi quyền lực. Dân chủ trong Đảng và trong xã hội ta phản ánh quyền lực, địa vị, lợi ích của Đảng, của giai cấp công nhân và nhân dân lao động. Dân chủ là bản chất của chế độ ta, mang bản chất giai cấp công nhân, vừa là mục tiêu vừa là động lực để phát triển đất nước, là phương thức để thực hiện quyền lực của nhân dân. Thực tiễn cách mạng Việt Nam đã khẳng định từ khi Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, dưới sự lãnh đạo tài tình sáng suốt của Đảng, nhân dân ta đã đạt được những thành tựu to lớn, đấu tranh giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, xây dựng một xã hội ổn định, phồn vinh và giàu mạnh.
Từ đó, Đảng Cộng sản Việt Nam được nhân dân tin tưởng, suy tôn là lực lượng chính trị duy nhất cầm quyền lãnh đạo Nhà nước và toàn xã hội. Nhân dân thông qua Đảng của mình để bày tỏ nguyện vọng dân chủ và thể hiện năng lực làm chủ của mình đối với xã hội. Khi đề cập đến sự cần thiết phải giữ vững vai trò lãnh đạo của Đảng trong quá trình xây dựng và phát huy nền dân chủ xã hội chủ nghĩa, V.I.Lênin cho rằng “Không có một Đảng sắt thép được tôi luyện trong đấu tranh, không có một Đảng được sự tín nhiệm của tất cả các phần tử trung thực trong giai cấp công nhân và nhân dân lao động, không có một Đảng biết nhận xét tâm trạng quần chúng và biết tác động vào tâm trạng đó thì không thể tiến hành thắng lợi cuộc đấu tranh chống những thế lực và những tập tục của xã hội cũ. Bởi vì, chiến thắng bọn đại tư sản tập trung còn nghìn lần dễ hơn là chiến thắng tính tự phát, sự dao động của hàng triệu và hàng triệu tiểu chủ”.
Nội dung phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa đã được xác định trong Văn kiện Đại hội Đảng toàn quốc lần thứ XIII của Đảng theo tinh thần là, tiếp tục cụ thể hóa, hoàn thiện thể chế thực hành dân chủ theo tinh thần Cương lĩnh xây dựng đất nước trong thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội (bổ sung, phát triển năn 2011) và Hiến pháp năm 2013, bảo đảm tất cả quyền lực nhà nước thuộc về nhân dân. Dân chủ trực tiếp, dân chủ đại diện phải được thực hiện đúng đắn, hiệu quả, đặc biệt là dân chủ ở cơ sở. Thực hiện tốt, có hiệu quả trên thực tế phương châm “Dân biết, dân bàn, dân kiểm tra, dân giám sát, dân thụ hưởng”. Đảng lãnh đạo, Nhà nước quản lý, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội làm nòng cốt để nhân dân làm chủ. Cấp ủy, tổ chức đảng, các tổ chức trong hệ thống chính trị, đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, viên chức phải nêu gương thực hành dân chủ, tuân thủ pháp luật, đề cao đạo đức xã hội, hệ thống chính trị do Đảng lãnh đạo phải tôn trọng, bảo đảm, bảo vệ quyền làm chủ của nhân dân. Đề cao vai trò chủ thể, vị trí trung tâm của nhân dân trong chiến lược triển đất nước, trong toàn bộ quá trình xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, phát huy quyền và trách nhiệm của nhân dân trong tham gia xây dựng, chỉnh đốn Đảng, xây dựng Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, Mặt trận Tổ quốc và các tổ chức chính trị - xã hội, xây dựng đội ngũ đảng viên, cán bộ, công chức, phát triển kinh tế, quản lý và tự quản xã hội, xây dựng, quản lý, thụ hưởng văn hóa, xây dựng nền quốc phòng toàn dân, an ninh nhân dân, ngoại giao nhân dân gắn với thế trận quốc phòng toàn dân, thế trận an ninh nhân dân, thế trận lòng dân, xử lý kịp thời, nghiêm minh những tổ chức, cá nhân lợi dung dân chủ, gây rối nội bộ, làm mất ổn định chính trị - xã hội hoặc vi phạm dân chủ làm phương hại đến quyền làm chủ của nhân dân.
Với tinh thần những nội dung, quan điểm đó để phát huy dân chủ, bảo đảm quyền làm chủ của Nhân dân cần quán triệt, thực hiện tốt một số nội dung, biện pháp sau:
Một là, giữ vững và tăng cường vai trò lãnh đạo của Đảng trong phát huy dân chủ xã hội chủ nghĩa. Hai là, xây dựng, củng cố, hoàn thiện Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa của nhân dân, do nhân dân, vì nhân dân, coi trọng phát triển nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa. Ba là, vận dụng hiệu quả những thành tựu của khoa học công nghệ vào việc lãnh đạo, quản lý đất nước, dân chủ hoá về thông tin, nâng cao trình độ văn hóa, dân trí của nhân dân. Bốn là, từng bước hoàn thiện hệ thống giám sát, phản biện xã hội để phát huy quyền  làm chủ của Nhân dân.
Phát huy dân chủ trong điều kiện một đảng cầm quyền theo tinh thần Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng là một nội dung quan trọng có tính cấp cấp thiết cả về lý luận và thực tiễn nhằm thực hiện thắng lợi Nghị quyết Đại hội XIII của Đảng, đưa nghị quyết của Đảng vào cuộc sống, đáp ứng yêu cầu, đòi hỏi của thực tiễn, nguyện vọng của cán bộ, đảng viên và quần chúng nhân dân, góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa trong giai đoạn cách mạng mới./.