NHỮNG THÔNG TIN SAI LỆCH, THIẾU KHÁCH QUAN VỀ TÌNH HÌNH TÔN GIÁO VIỆT NAM

 

Mới đây, Bộ Ngoại giao Mỹ đã công bố Báo cáo tự do tôn giáo quốc tế năm 2020. Trong phần báo cáo liên quan đến Việt Nam có một số nội dung đánh giá tích cực hơn năm 2019, song chủ yếu vẫn có nhiều thông tin sai lệch về tình hình tự do tín ngưỡng, tôn giáo ở Việt Nam, trong đó sử dụng nhiều thông tin do “Uỷ ban cứu trợ người vượt biển” (BPSOS) cung cấp, thể hiện cách tiếp cận phiến diện, đưa nhiều thông tin sai lệch, thiếu khách quan về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng của Việt Nam.

Ghi nhận tiến triển tích cực về tự do tôn giáo ở Việt Nam

Trước hết, Báo cáo tự do tôn giáo quốc tế năm 2020 đã ghi nhận một số tiến triển tích cực, nhất là việc chính quyền quan tâm hơn đến đảm bảo tự do tôn giáo ở Việt Nam.

Cụ thể, trong năm 2020, Ban Tôn giáo Chính phủ đã tổ chức 46 khoá đào tạo cho hơn 8.800 cán bộ Nhà nước và lãnh đạo tôn giáo, thanh tra việc thực thi Luật tín ngưỡng, tôn giáo tại các địa phương như Nghệ An, Thanh Hoá, Quảng Ninh. Một số Uỷ ban của của Quốc hội cũng gặp gỡ quan chức và lãnh đạo của các nhóm tôn giáo địa phương để giám sát việc thực thi Luật tín ngưỡng, tôn giáo. Bên cạnh đó, một số tỉnh tại Tây Bắc, Tây Nguyên đã cấp đăng ký sinh hoạt cho hơn 2.200 chi hội và công nhận 325 chi hội Tin lành. Các nhóm tôn giáo đã đăng ký được tạo điều kiện thực hành tín ngưỡng mà ít bị chính quyền can thiệp.

Báo cáo tự do tôn giáo quốc tế năm 2020 cũng ghi nhận một số nhà xuất bản được cấp phép để in sách tôn giáo bằng tiếng Việt, Trung, Anh và tiếng dân tộc. Chính quyền cho phép tù nhân tiếp cận tài liệu tôn giáo khi bị giam giữ nhưng có điều kiện kèm theo. Đặc biệt, trong bối cảnh Covid-19, các cấp chính quyền vẫn thể hiên sự quan tâm đối với những người theo đạo Phật và đạo Công giáp nhân dịp các ngày Lễ trọng như Lẽ Phật đản, Lễ giáng sinh.

Tuy nhiên, trong báo cáo Tự do tôn giáo quốc tế năm 2020, Bộ Ngoại giao Mỹ tiếp tục thể hiện quan điểm thiếu khách quan về hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo và việc đảm bảo quyền tự do tôn giáo tại Việt Nam.

Không có chuyện “đàn áp, sách nhiễu” các hội, nhóm tôn giáo chưa được thừa nhận

Báo cáo đã trích dẫn nhiều thông tin sai lệch của “Uỷ ban cứu trợ người vượt biển” (BPSOS) cho rằng, chính quyền một số tỉnh Tây Nguyên đã chất vấn, đe doạ các thành viên của một số nhóm Tin lành chưa đăng ký như “Hội thánh Tin lành đấng Christ”, “Hội thánh truyền giảng Phúc âm”, “Hội thánh Đề ga quốc tế”. Báo cáo xuyên tạc cơ quan chức năng Việt Nam “đàn áp, sách nhiễu” các hội, nhóm tôn giáo chưa được thừa nhận, chưa đăng ký hoạt động, cáo buộc chính quyền địa phương “duy trì quy trình đăng ký, công nhận không đúng với quy định”, cáo buộc chính quyền cấp tỉnh “gây khó khăn” với các hội, nhóm tôn giáo ở vùng sâu, vùng xa hoặc vùng các dân tộc thiểu số khi đăng ký hoạt động.

Trên thực tế, đến tháng 12/2020, các cơ quan chức năng và địa phương ở Việt Nam đã cấp đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung cho 3549 điểm nhóm Tin Lành trong cả nước, trong đó khu vực Tây Bắc là 1037 điểm nhóm, khu vực Tây Nguyên là 1391 điểm nhóm (chiếm tỷ lệ 68 %). Đối với các nhóm người theo tôn giáo chưa được công nhận về mặt tổ chức hoặc chưa được cấp đăng ký hoạt động, chính quyền địa phương vẫn bảo đảm việc sinh hoạt tôn giáo cho các tín đồ tại gia đình, điểm nhóm đã đăng ký với chính quyền hoặc địa điểm hợp pháp theo quy định của Luật tín ngưỡng, tôn giáo. Hiện nay, có hàng trăm điểm nhóm được cấp đăng ký sinh hoạt tôn giáo tập trung, trong đó có cả điểm nhóm của người nước ngoài.

Mặt khác, quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo của đồng bào dân tộc thiểu số được đảm bảo. Giáo hội Phật giáo Việt Nam xây dựng Học viện Phật giáo Nam Tông Khmer tại TP. Cần Thơ để đáp ứng nhu cầu đào tạo của tu sỹ Phật giáo Nam tông Khmer. Kinh sách của các tổ chức tôn giáo đã được phép xuất bản bằng 13 thứ tiếng dân tộc. Năm 2020, có 5.000 bản in Kinh thánh bằng tiếng Ê đê, 3.000 bản in Kinh Thánh tiếng Jrai. Tại khu vực các tỉnh Tây Nguyên, Bình Phước hiện có khoảng 583.000 tín đồ Tin lành, sinh hoạt tôn giáo tại hơn 2.000 Hội thánh, điểm nhóm. Tại khu vực miền núi phía Bắc có hơn 230.000 tín đồ là đồng bào dân tộc thiểu số sinh hoạt tôn giáo tại 1.640 Hội thánh, điểm nhóm.

Không chấp nhận việc lợi dụng giảng đạo để chống đối chính quyền

Báo cáo vu cáo việc chính quyền gây cản trở và sách nhiễu khi có sự phân công và chuyển giao công việc giữa các chức sắc tôn giáo ở các điểm nhóm địa phương chưa đăng ký như trường hợp linh mục Nguyễn Đình Thục, Đặng Hữu Nam ở giáo phận Vinh, mục sư Nguyễn Duy Tân ở giáo phận Xuân Lộc, Đồng Nai.

Về nội dung này, theo tài liệu của các cơ quan chức năng, các linh mục kể trên thời gian qua có nhiều hoạt động không phải là hoạt động tôn giáo thuần túy, đã lợi dụng việc giảng đạo để chống đối chính quyền, có nhiều phát biểu đăng trên phương tiện thông tin đại chúng xuyên tạc lịch sử Việt Nam. Những hành vi này đã vi phạm Điều 5, Luật tín ngưỡng, tôn giáo, quy định các hành vi bị nghiêm cấm trong hoạt động tín ngưỡng, tôn giáo xâm phạm quốc phòng, an ninh, chủ quyền quốc gia, trật tự an toàn xã hội, gây chia rẽ dân tộc, tôn giáo. Quy định này áp dụng đối với mọi người hoạt động tôn giáo ở Việt Nam và hoàn toàn phù hợp với khoản 3 Điều 18 của Công ước Quốc tế về các Quyền Dân sự và Chính trị (ICCPR). Công ước này nêu rõ: Quyền tự do bày tỏ tôn giáo hoặc tín ngưỡng chỉ có thể bị giới hạn bởi pháp luật và khi giới hạn đó là cần thiết để bảo vệ an ninh, trật tự công cộng, sức khỏe hoặc đạo đức xã hội, hoặc để bảo vệ các quyền và tự do cơ bản của người khác.

“Bàn thờ tôn giáo có nhiều nhưng bàn thờ Tổ quốc có một”

Việt Nam là quốc gia đa tín ngưỡng tôn giáo với 95% dân số có đời sống tín ngưỡng, tôn giáo, hơn 26,5 triệu tín đồ các tôn giáo (chiếm 27% dân số). Bên cạnh đó, Việt Nam cũng là quốc gia đa dân tộc với 54 dân tộc cùng sinh sống, mỗi dân tộc đều lưu giữ những hình thức tín ngưỡng khác nhau với rất nhiều lễ hội truyền thống, dân gian, tạo nên sự đa dạng trong đời sống tâm linh liên quan đến tín ngưỡng, tôn giáo của người Việt. Tính đến ngày 31/12/2020, Việt Nam có 43 tổ chức thuộc 16 tôn giáo đã được Nhà nước công nhận và cấp đăng ký hoạt động, tăng 10 tôn giáo và 28 tổ chức so với trước khi thực hiện Pháp lệnh Tín ngưỡng, tôn giáo (2004).

Mỗi tôn giáo ở Việt Nam tuy có lịch sử hình thành và đặc điểm khác nhau, nhưng đều tồn tại trong lòng dân tộc. Lợi ích của từng tôn giáo cũng gắn liền với lợi ích của quốc gia, dân tộc. Chính vì vậy, đoàn kết tôn giáo, hòa hợp dân tộc, tôn trọng và bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo và không tín ngưỡng, tôn giáo là những chủ trương cơ bản của Đảng, Nhà nước ta về tín ngưỡng, tôn giáo.

Năm 2019, Thủ tướng Chính phủ Nguyễn Xuân Phúc (nay là Chủ tịch nước) đã có buổi gặp mặt biểu dương các chức sắc tôn giáo có đóng góp tiêu biểu trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc tại thành phố Đà Nẵng. Tại cuộc gặp mặt, các tôn giáo bày tỏ sự nhất trí đồng thuận với Đảng, Nhà nước và mong muốn được đóng góp công sức trong sự nghiệp phát triển kinh tế, xã hội, giữ vững độc lập, chủ quyền lãnh thổ. Đại diện chức sắc Hội thánh Cao Đài phát biểu “Bàn thờ tôn giáo có nhiều nhưng bàn thờ Tổ quốc có một”… khẳng định sự đoàn kết, đồng lòng của tôn giáo phản bác luận điệu xuyên tạc của thế lực xấu. Dự kiến trong năm 2021, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính cũng sẽ chủ trì buổi gặp mặt biểu dương các chức sắc tôn giáo có thành tích trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc và tham gia phòng chống dịch bệnh Covid 19.

Những nỗ lực và thành tựu của Việt Nam về bảo đảm quyền tự do tín ngưỡng, tôn giáo cho người dân được cộng đồng quốc tế thừa nhận rộng rãi. Việt Nam cũng sẵn sàng trao đổi thẳng thắn, cởi mở trên tinh thần xây dựng về những hạn chế, bất cập trong quá trình thực thi và bảo đảm quyền tự do tôn giáo, tín ngưỡng. Tuy nhiên, Việt Nam không chấp nhận cách tiếp cận phiến diện, quy kết, thiếu khách quan về tình hình tôn giáo, tín ngưỡng của Việt Nam./.