Thủ
đoạn “diễn biến hòa bình” của các thế lực thù địch là tổng hợp các phương
thức, biện pháp được tiến hành trên tất cả các lĩnh vực kinh tế, chính trị, tư
tưởng - văn hóa, xã hội, quốc phòng, an ninh, ngoại giao... Trong đó, các thế
lực thù địch xác định tấn công trên mặt trận tư tưởng - văn hóa là “mũi đột
phá”, “thọc sâu” làm tan rã niềm tin, gây hỗn loạn về lý luận và tư tưởng, tạo
ra “khoảng trống” để dần dần đưa hệ tư tưởng tư sản vào và tiến tới xóa bỏ
hệ tư tưởng xã hội chủ nghĩa.
Nội dung chủ yếu của cuộc chiến
tranh ý thức hệ do chủ nghĩa đế quốc phát động là tấn công vào lòng người, đánh
vào trận địa chính trị, tư tưởng - văn hóa của các nước xã hội chủ nghĩa. Các
nhà tư tưởng của chủ nghĩa đế quốc đã tổng kết: “một đài phát thanh cũng có
thể bình định xong một đất nước”, “một đô-la chi cho tuyên truyền có tác dụng
ngang với 5 đô-la chi cho quốc phòng”; “kích động vấn đề dân chủ, nhân quyền,
dân tộc, tôn giáo là bốn đòn đột phá khẩu, bốn mũi xung kích để chọc thủng mặt
trận tư tưởng chính trị”. Trong cuốn sách “Năm 1999 - chiến thắng không cần
chiến tranh”, nguyên Tổng thống Mỹ R. Ních-xơn đã tuyên bố: “Mặt trận tư
tưởng là mặt trận quyết định nhất”, “toàn bộ vũ khí của Mỹ, các hoạt động mậu
dịch, viện trợ, quan hệ kinh tế sẽ không đi đến đâu nếu chúng ta thất bại trên
mặt trận tư tưởng”, “Cái sẽ có tác dụng quyết định đối với lịch sử là tư tưởng,
chứ không phải là vũ khí”,...
Các thế lực thù địch cho rằng, để
lật đổ chế độ xã hội chủ nghĩa (XHCN) ở Việt Nam, cần phải điều chỉnh các biện
pháp và phương thức, thay đổi các thủ đoạn tiến hành “diễn biến hòa bình” cho
thích hợp, vì tình hình Việt Nam không giống như bối cảnh các nước Đông Âu
hay Liên Xô trước đây. Chúng chủ trương phá hoại trên tất cả các lĩnh vực chính
trị, kinh tế, tư tưởng, văn hóa, xã hội, ngoại giao, quốc phòng - an ninh, khoa
học, giáo dục... Và, khi cần thì dùng cả biện pháp quân sự. Song, trọng tâm
then chốt vẫn là phá hoại về tư tưởng - văn hóa. Chúng xác định rằng, tước bỏ
vũ khí tư tưởng của nhân dân là khâu đột phá quan trọng trong “diễn biến hòa
bình”.
“Diễn biến
hòa bình” là một thủ đoạn phi quân sự, chú trọng chiến tranh tâm lý, đặc biệt
nhấn mạnh sức mạnh của tư tưởng - ý thức hệ. Trong đó, chủ yếu là “mặt trận tư
tưởng - văn hóa”. Các thế lực thù địch xác định, xâm nhập được tư tưởng -
văn hóa của đối phương sẽ thu được hiệu quả phi thường. Xâm nhập tư tưởng - văn
hóa, trên thực tế, là mở cuộc tấn công ý thức hệ vào nước Việt Nam XHCN. Chúng
gọi đó là “tiến công vào lòng người” để làm sụp đổ tinh thần chiến đấu của đối
phương; làm tan rã đối phương về nội tâm, tinh thần và tư tưởng; gây hỗn loạn
về tư tưởng, gây tâm lý sợ hãi; kích động tâm trạng bất mãn, thù địch với chủ nghĩa
xã hội (CNXH) và chủ nghĩa cộng sản; truyền bá mô thức chính trị, mô thức kinh
tế, quan niệm giá trị và lối sống của chủ nghĩa tư bản, đòi đa nguyên hóa và
thị trường hóa nền kinh tế.
Có nhà nghiên cứu cho rằng, chiến
lược của chủ nghĩa đế quốc được tiến hành chủ yếu trên hai phương diện: Một
là, xâm lược nước khác bằng quân sự và kinh tế. Hai là, làm
tan rã nước khác bằng tư tưởng và văn hóa. Nếu phương diện thứ nhất dựa vào sức
mạnh của kẻ xâm lược, thì phương diện thứ hai dựa trên chiến lược làm tan rã
nội bộ đối phương, hết sức xảo quyệt. Chính các nhà tư tưởng của chủ nghĩa đế
quốc đã tổng kết: “có những việc 100 máy bay chiến đấu không thực hiện nổi,
nhưng chỉ cần 10 sứ giả lại có thể thành công”. Ngày nay “làn sóng điện đang
thay thế thanh gươm; cây bút là phương tiện đi vào trái tim, khối óc con
người”.
Từ khi nước ta tiến hành công
cuộc đổi mới, các thế lực thù địch tiếp tục thực hiện âm mưu “diễn biến hòa
bình”, nhưng có sự thay đổi về thủ đoạn và sách lược. Chúng tiến công ta mạnh
mẽ hơn về tư tưởng - văn hóa, coi đây là mặt trận hàng đầu, là mũi nhọn đột
phá, thọc sâu, vừa dùng các lực lượng, phương tiện từ bên ngoài, vừa tận dụng
phát triển các lực lượng và phương tiện ở trong nước ta, tạo ra sự chống đối
mạnh mẽ từ nội bộ Đảng, nội bộ xã hội ta, từng bước làm cho nhân tố chống đối
bên trong phát triển để phá ta từ trong nước, trong lòng chế độ. Chiến lược “Vượt
trên ngăn chặn” và “Bao vây cấm vận” được thay bằng chiến lược
“Triệt tiêu kẻ thù”. Tư tưởng chỉ đạo của chiến lược này là áp dụng các
biện pháp “can dự”, “tiếp cận”, lôi kéo đối phương từ đối đầu
sang đối thoại, tăng cường hợp tác hoặc hoà nhập với phương Tây, theo sự chỉ
huy hoặc khống chế của một trung tâm quyền lực cụ thể. Tức là, chúng không
đứng ngoài hò hét chống phá mà xâm nhập vào ta để đánh ta từ trong đánh ra, làm
cho ta “tự diễn biến”, “tự sụp đổ”, “Cộng sản tự diệt cộng sản”. Các thế
lực thù địch thực hiện chính sách lôi kéo, thông qua các nước đồng minh, các tổ
chức phi chính phủ, qua các hình thức giao lưu, hợp tác về văn hóa, khoa học,
giáo dục... để thâm nhập, thu thập tin tức tình báo, làm chuyển hóa tư tưởng,
chuyển hóa chính trị, mua chuộc cán bộ, cài cắm nội gián; móc nối với những
người bất mãn, cơ hội chính trị, những người nắm được bí mật quốc gia, những
người đi công tác, học tập ở nước ngoài; tìm cách can thiệp cho một số văn nghệ
sĩ, những người mà họ cho là có quan điểm “cấp tiến” ra nước ngoài dự hội
thảo, học tập; đưa giáo viên và lưu học sinh vào Việt Nam học tập, nghiên cứu,
tiếp xúc, giao lưu. Đại sứ quán của một số nước phương Tây đã có những
hoạt động can thiệp sâu vào công việc nội bộ nước ta, như gửi phiếu đăng ký
cung cấp thông tin cho nhiều tổ chức và cá nhân trong nước để nắm nội bộ ta,
gây nhiễu thông tin; cử nhân viên sứ quán đến một số trường đại học tìm hiểu tư
tưởng, thái độ của giáo viên, sinh viên; quan hệ với một số nhà xuất bản và một
số tờ báo với ý đồ lôi kéo. Họ lợi dụng các diễn đàn công khai để tuyên truyền
“tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền” theo kiểu tư sản; tuyên truyền quan điểm cá
nhân ích kỷ cực đoan, xuyên tạc chúng ta vi phạm dân chủ, nhân quyền, tung ra
luận điểm “nhân quyền cao hơn chủ quyền” để tạo cớ can thiệp vào nước
khác có xu hướng độc lập, không chịu lệ thuộc.
Các trung tâm phá hoại tư tưởng,
văn hóa tăng cường hoạt động tuyên truyền thù địch chống phá Việt Nam. Chúng
rất coi trọng các phương tiện truyền thông đại chúng và tuyên truyền kiểu “rỉ
tai”, kích động; sử dụng trên 40 đài phát thanh và truyền hình, gần 400 tờ báo
và tạp chí tiếng Việt (trong đó có 10 tờ rất phản động), 66 nhà xuất bản để
tuyên truyền chống Việt Nam; đưa một số lượng lớn tài liệu, sách báo, truyền
đơn, băng hình, băng nhạc,... có nội dung phản động, đồi trụy vào Việt Nam;
chỉ đạo bọn “bồi bút”, cơ hội viết nhiều bài xuyên tạc, bôi nhọ tình hình Việt
Nam.
Hoạt động phá hoại của các thế
lực thù địch thông qua “diễn biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa
đối với nước ta trong những năm vừa qua được thể hiện qua các thủ đoạn và nội
dung chủ yếu sau: Xuyên tạc, bôi nhọ, đả kích bản sắc văn hóa dân tộc; đặc biệt
là truyền thống văn hóa, văn nghệ cách mạng, lối sống XHCN - những giá trị tinh
thần của chế độ XHCN; truyền bá văn hóa, lối sống tư sản phương Tây vào nước ta
- lối sống thực dụng, vụ lợi cá nhân, sùng bái đồng tiền, dâm ô, trụy lạc
phi nhân tính...; kích thích sự phục hồi, phát triển lối sống mê tín dị đoan,
tôn thờ chủ nghĩa hữu thần; tìm hiểu, móc nối, mua chuộc, lôi kéo, kích động
trí thức, văn nghệ sĩ có tư tưởng bất mãn, thù địch, cơ hội, hữu khuynh cực đoan,
sa đọa về phẩm chất đạo đức,... vào con đường phản bội, chống lại Đảng, Nhà
nước và nhân dân; tìm cách thao túng, lũng đoạn, chi phối các cơ quan, tổ chức
văn hóa, văn nghệ làm cho văn hóa, văn nghệ đi chệch định hướng XHCN.
Tác động của “diễn biến hòa bình”
trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa ở nước ta trong những năm qua được thể hiện
trên những phương diện chủ yếu sau:
Phá hoại nền tảng tư tưởng của
Đảng và Nhà nước ta, làm giảm sút niềm tin của nhân dân đối với chế độ XHCN ở
Việt Nam
Lợi dụng sự sụp đổ của chế độ
XHCN ở Liên Xô và Đông Âu, các thế lực thù địch đã tấn công quyết liệt vào nền
tảng tư tưởng của Đảng, Nhà nước ta là chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ
Chí Minh; đả kích đường lối cách mạng của Đảng, bài xích định hướng XHCN. Chúng
phát hiện những người bất mãn trong nội bộ Đảng, Quân đội, bộ máy nhà nước để
tìm cách lôi kéo, lái những người này đi theo quan điểm của chúng làm nòng cốt
để chuyển hóa từ bên trong; kích động tâm lý hoài nghi dẫn tới phủ định
CNXH.
Thực tế đã có một bộ phận nhân
dân, trong đó có một số cán bộ, đảng viên đã dao động, giảm lòng tin đối với
chủ nghĩa Mác - Lê-nin và tư tưởng Hồ Chí Minh cũng như con đường mà Chủ tịch
Hồ Chí Minh, Đảng và dân tộc ta đã lựa chọn. Một số kẻ cơ hội, xét lại, phản bội
đã tung ra những bài viết xuyên tạc, vu khống, bác bỏ chủ nghĩa Mác - Lê-nin,
tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối, chính sách của Đảng và Nhà nước ta. Những việc
làm ấy đã gieo hoang mang, hoài nghi cho không ít người. Bằng cách đó, họ muốn
tạo nên một sự “tự diễn biến” từ bên trong xã hội ta, trước hết là “tự diễn
biến” về nhận thức, tư tưởng, từ đó dẫn đến những “tự diễn biến” về các mặt
khác. Một bộ phận cán bộ, đảng viên, sinh viên, học sinh phai nhạt lý tưởng
cách mạng, thờ ơ chính trị, giảm sút và mất lòng tin vào thắng lợi của CNXH,
vào khả năng lãnh đạo của Đảng trong sự nghiệp xây dựng xã hội mới, vào thắng
lợi của công cuộc đổi mới, dẫn tới những nhận thức lệch lạc, ngả nghiêng về bản
lĩnh chính trị, lập trường quan điểm, đã phụ họa với những quan điểm sai trái,
phát ngôn theo luận điệu của các thế lực thù địch, phủ định chủ nghĩa Mác -
Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh.
Bên cạnh đó, các thế lực thù địch
sử dụng “vấn đề nhân quyền” để phá hoại về tư tưởng đối với Việt Nam, can thiệp
thô bạo vào công việc nội bộ của chúng ta, đặt điều kiện hòng ép ta thoả hiệp,
nhượng bộ về chính trị, thay đổi đường lối của ta, đi theo quỹ đạo của chúng,
núp dưới chiêu bài “dân chủ”, “nhân quyền” để tuyên truyền, kích động dư
luận thế giới cô lập Việt Nam, gieo rắc sự nghi ngờ trong các công dân Việt Nam
đối với Nhà nước, kích động và khơi dậy sự phản kháng của những kẻ bất mãn,
những phần tử cơ hội, thoái hóa biến chất, những người trước đây cộng tác với
chế độ cũ, hiện đang còn ở lại Việt Nam. Các thế lực thù địch còn vu khống,
xuyên tạc chính sách của Nhà nước ta về tôn giáo, dân tộc, chính sách đối với
văn nghệ sĩ.
Đó là những đòn tấn công của các
thế lực thù địch để tạo ra những lực lượng chống đối ngầm trong nội bộ nhân dân
ta. Nếu không được vạch trần, ngăn chặn, nó có khả năng làm rối loạn xã hội,
tạo cơ hội cho “diễn biến hoà bình” phát triển thành công ở Việt Nam.
Tác động chống phá về văn hóa
Trong tác động phá hoại về văn
hóa, các thế lực thù địch tập trung phá hoại truyền thống văn hóa dân tộc, văn hóa
cách mạng, các chuẩn mực đạo đức, lối sống XHCN. Các thế lực thù địch rất coi
trọng tác dụng “diễn biến hòa bình” của các loại “chất độc tinh thần” tư sản.
Do vậy, chúng tìm mọi phương thức để các sản phẩm văn hóa độc hại xâm nhập
vào nước ta. Chúng sử dụng các sản phẩm văn hóa đồi trụy, phản động để đầu
độc quần chúng nói chung, đặc biệt là thế hệ thanh niên ở nước ta nói riêng,
làm chuyển đổi giá trị thẩm mỹ, thị hiếu nghệ thuật, chuyển đổi các thang bậc
giá trị của xã hội theo chiều hướng xấu; âm mưu biến thế hệ trẻ thành công cụ
và lực lượng xã hội chủ yếu của “diễn biến hòa bình”.
Tác động phá hoại về đạo đức, lối
sống
Đó là tệ sùng ngoại, coi thường
những giá trị văn hóa của dân tộc, chạy theo lối sống thực dụng, cá nhân vị kỷ,
ham muốn làm giàu, ham muốn quyền lực cực đoan... đã và đang làm băng hoại
thuần phong mỹ tục của dân tộc. Khuynh hướng này hết sức nguy hiểm, có sức phá
hoại mạnh, tác động trực tiếp đến tư tưởng, đạo đức, lối sống của các tầng lớp
xã hội. Đáng lưu ý là lối sống thực dụng đang có chiều hướng gia tăng. Điều đó
được biểu hiện ở chỗ: từ chạy theo lợi ích vật chất dẫn đến sự lạm dụng địa
vị, quyền lực đang đảm nhiệm để mưu cầu lợi ích cá nhân; đặt giá trị vật chất ở
vị trí cao trong thang giá trị cuộc sống. Đó là một nguyên nhân dẫn đến suy
thoái về đạo đức, lối sống ở một bộ phận không nhỏ cán bộ, đảng viên, trong đó
có cả cán bộ có chức, có quyền. Đó là tệ tham nhũng, lãng phí; nạn quan liêu,
cửa quyền, sách nhiễu nhân dân, kèn cựa, địa phương chủ nghĩa, bè phái, mất đoàn
kết. Đây là những vấn đề bức xúc làm giảm lòng tin của nhân dân đối với Đảng và
Nhà nước, là một trong những nguyên nhân chính dẫn đến tình trạng khiếu kiện
đông người ngày một tăng. Đó là “giặc nội xâm”, có nguy cơ đe dọa sự tồn vong
của Đảng và chế độ mà chúng ta phải kiên quyết ngăn chặn và quét sạch.
Tính chất nguy hiểm của “diễn
biến hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa thể hiện ở chỗ: Một là,
các thế lực thù địch đánh phá nền tảng tư tưởng, xuyên tạc quá khứ, bôi đen
lãnh đạo để phá rã niềm tin của quần chúng vào Đảng và chế độ, làm cho toàn xã
hội hỗn loạn về lý luận và tư tưởng, mất định hướng chính trị, tạo thế đứng cho
các lực lượng phản động trong nước, gây áp lực chính trị của quần chúng đòi
thay đổi chế độ XHCN. Hai là,với chiến thuật “mưa dầm thấm lâu”
thông qua tác động trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa bằng những thủ đoạn tinh
vi, xảo quyệt, với những luận điểm mị dân, lừa bịp, dễ làm cho đối phương mất
cảnh giác, dễ bị cám dỗ, mất phương hướng chính trị, không phân biệt đúng sai,
thật giả, tạo ra “khoảng trống” về chính trị, tinh thần để dễ dàng
truyền bá các quan điểm tư sản và đánh thẳng vào nội bộ ta, gây chia rẽ, mất
đoàn kết nội bộ, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kích động lật đổ và
bạo loạn chính trị. Ba là, với nhiều thủ đoạn khác nhau, các thế
lực thù địch làm mê muội con người, đặc biệt là thế hệ trẻ, học sinh, sinh viên
Việt Nam bằng các loại văn hóa phẩm độc hại, cổ xúy lối sống hưởng lạc, thực
dụng, quên quá khứ, bàng quan chính trị, xa rời lý tưởng; tạo ra được một tầng
lớp đông đảo “phi chính trị hóa”, để khi có điều kiện thì tập hợp lực lượng
xấu, gây áp lực chính trị, dùng bạo loạn lật đổ và cướp chính quyền. Bốn là,
thực hiện chính sách lôi kéo, thông qua các nước đồng minh, các tổ chức phi
chính phủ, qua giao lưu hợp tác về văn hóa, giáo dục, khoa học, nghệ thuật, báo
chí... để thâm nhập, thu thập tin tức tình báo, mua chuộc cán bộ, chuyển hóa tư
tưởng, cài cắm người vào các tổ chức của ta, móc nối với các phần tử bất mãn,
cơ hội chính trị để chống phá Đảng và Nhà nước ta. Năm là, với hình thức tung
tin đồn nhảm, tạo dư luận và áp lực xã hội, dưới chiêu bài “chống tham nhũng”,
“bảo vệ tự do”, “dân chủ”, “nhân quyền”, chúng đưa ra những lời hứa mị dân để
gây tâm trạng mơ hồ, mất cảnh giác, cả tin của một số người; từ đó cô lập các
lực lượng cách mạng trung kiên, phân hóa những người dao động, thiếu chính
kiến, thiếu thông tin; lôi kéo, kích động những người có tâm trạng bất mãn,
những lực lượng xấu trong xã hội để gây bạo loạn lật đổ chính quyền.
Cuộc đấu tranh chống “diễn biến
hòa bình” trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa là cuộc đấu tranh giữa hệ tư tưởng
XHCN và hệ tư tưởng tư sản. Cuộc đấu tranh này ở nước ta hiện nay đang diễn ra
rất phức tạp, gay go và quyết liệt. Các thế lực thù địch đã, đang và sẽ dùng
mọi âm mưu, thủ đoạn chống phá cách mạng nước ta trên tất cả các lĩnh vực của
đời sống xã hội, trong đó chống phá trên lĩnh vực tư tưởng - văn hóa ngày càng
quyết liệt. Đó là một nguy cơ đối với sự tồn vong của Đảng, của chế độ ta,
không thể xem thường. Do đó, nếu chúng ta chủ quan, mất cảnh giác hoặc nhận
thức không đầy đủ về những tác động phá hoại của các thế lực thù địch trên lĩnh
vực tư tưởng - văn hóa, thì các thế lực thù địch, phản động, cơ hội càng có
nhiều cơ hội để tiến hành âm mưu, hoạt động “diễn biến hoà bình” nhằm chống
Đảng, Nhà nước ta. Kiên quyết đấu tranh trên mặt trận tư tưởng, lý luận, phê
phán, vạch trần, bác bỏ các quan điểm thù địch, sai trái là một nhiệm vụ
hàng đầu trong tình hình mới./.
