Những thành tựu về quyền con người ở Việt Nam

 

Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền là tuyên ngôn về các quyền cơ bản của con người được Đại Hội đồng Liên Hiệp Quốc thông qua ngày 10 tháng 12 năm 1948 tại Palais de Chaillot ở Paris, Pháp, trong đó liệt kê các quyền cơ bản mà mọi cá nhân, được hưởng, không phân biệt chủng tộc, màu da, giới tính, ngôn ngữ, tôn giáo, quan điểm chính trị hay tất cả quan điểm khác, quốc tịch hay nguồn gốc xã hội, tài sản, nơi sinh, hay tất cả những hoàn cảnh khác (điều 2). Nó bao gồm 30 điều đã được xây dựng trong các Thỏa ước quốc tế, thỏa ước nhân quyền khu vực, hiến pháp và luật pháp quốc gia.

Tuyên ngôn Quốc tế Nhân quyền là một khuôn mẫu chung cần đạt tới của mọi quốc gia và mọi dân tộc. Tinh thần của bản Tuyên ngôn là dùng truyền đạt và giáo dục để nỗ lực thúc đẩy các quốc gia thành viên Liên Hiệp Quốc tôn trọng các quyền con người cơ bản được đưa ra trong Tuyên ngôn.

Thực tế, trong giai đoạn hiện nay, rất nhiều các quốc gia đã và đang không ngừng nỗ lực thực hiện tuyên ngôn Quốc tế nhân quyền và thực sự đã đạt được những thành tựu nhất định. Nhất là đối với Việt Nam, vươn lên từ các cuộc chiến tranh, Việt Nam  từng bước nỗ lực để xây dựng một nhà nước của dân, do dân và vì dân, mà trước hết là xây dựng nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, cải thiện, nâng cao hệ thống pháp luật về quyền con người. Không chỉ đặt con người vào vị trí trung tâm của quá trình phát triển mà còn là đối tượng, mục tiêu và động lực của mọi hoạt động kinh tế-xã hội. Việc thông qua Hiến pháp 2013 với một chương riêng về “Quyền con người, quyền và nghĩa vụ công dân”, và sau đó chỉ trong vòng 4 năm, thông qua hơn 90 văn bản quy phạm pháp luật liên quan đến quyền con người, là những nỗ lực hết sức có ý nghĩa, tạo khuôn khổ pháp lý quan trọng cho việc bảo đảm trên thực tế quyền con người, quyền công dân. Cùng với đó là việc không ngừng phấn đấu hoàn thiện thể chế và tạo dựng cơ sở vật chất để bảo đảm tốt hơn quyền con người. Mọi chiến lược, chương trình, dự án phát triển kinh tế - xã hội đều được xây dựng trên cơ sở lấy người dân làm trung tâm, hướng về người dân và phục vụ người dân.

Có thể thấy, những thành tựu đạt được của Việt Nam trong thực thi quyền con người đã được quốc tế thừa nhận. Tuy vậy, các thế lực thù địch vẫn luôn thường xuyên lợi dụng vấn đề nhân quyền để chống phá cách mạng Việt Nam. Chúng thường xuyên rêu rao với các luận điểm như xâm phạm các quyền dân chủ, dân sinh và nhân quyền, bắt bớ, giam cầm và đầy ải các nhà đấu tranh cho các quyền tự do chính trị và tôn giáo trong các nhà tù và các trại giam trá hình gọi là “Trại Cải tạo”… Mới đấy nhất, trong vụ việc xử phiên xử hôm ngày 11 tháng 11 ở thành phố Hồ Chí Minh đối với đối tượng Châu Văn Khảm, Nguyễn Văn Viễn, Trần Văn Quyền ba thành viên có liên quan đến Đảng Việt Tân, trụ sở ở nước ngoài, phạm tội khủng bố, dân biểu Chris Hayes, Dân biểu Liên bang Úc đã rêu rao rằng Châu Văn Khảm là một người cổ xúy cho nhân quyền đồng thời cho rằng tình trạng nhân quyền tại Việt Nam tiếp tục suy giảm (theo thông tin tại bài viết Úc cần gây sức ép với Việt Nam để trả tự do cho công dân gốc Việt  đăng trên trang https://www.rfa.org).

Đứng trước các luận điệu xuyên tạc như vậy, cần khẳng định rằng, Việt Nam luôn bảo đảm các quyền và tự do của người dân theo đúng các chuẩn mực quốc tế. Không những vậy, Việt nam còn tham gia rất tích cực và thực chất vào các diễn đàn quốc tế về quyền con người, như: Phê chuẩn Công ước chống tra tấn và các hình thức đối xử hoặc trừng phạt tàn bạo, vô nhân đạo hoặc hạ nhục con người và Công ước về quyền của người khuyết tật. Việt Nam tiếp tục tham gia đóng góp tích cực vào các hoạt động của Hội đồng Kinh tế-Xã hội Liên hợp quốc (ECOSOC), đặc biệt là việc triển khai Chương trình Nghị sự 2030 về phát triển bền vững. Tích cực đóng góp, thúc đẩy các vấn đề về giáo dục, văn hóa tại Hội đồng Chấp hành UNESCO… Chính vì thế, Việt Nam đã hai lần được tín nhiệm bầu làm thành viên Hội đồng Nhân quyền Liên hợp quốc khóa 2001-2003 và khóa 2014-2016.

Những nỗ lực đó đã mang lại những kết quả tích cực trong việc bảo đảm quyền con người, từ quyền kinh tế, xã hội, văn hóa, đến quyền dân sự, chính trị, quyền của các nhóm dễ bị tổn thương. Việt Nam là một trong những nước đã thực hiện thành công trước thời hạn nhiều Mục tiêu phát triển Thiên niên kỷ của Liên Hợp Quốc (MDG) và đang triển khai hiệu quả các Mục tiêu phát triển bền vững (SDG). Trong nhiều năm liền, Việt Nam duy trì được mức độ tăng trưởng kinh tế trên 6%, trong khi vẫn chú trọng phát triển xã hội, giảm mạnh tỷ lệ nghèo xuống 5,2% năm 2016, giảm tỷ lệ nghèo đa chiều xuống 7,69% năm 2017. Quyền giáo dục, y tế, nhà ở đều được cải thiện mạnh mẽ, trong đó 63 tỉnh thành đã phổ cập giáo dục mầm non và phổ cập giáo dục tiểu học. Quyền bình đẳng giới không ngừng tiến bộ với tỷ lệ đại biểu nữ trong Quốc hội và Hội đồng nhân dân các cấp đạt trên dưới 27%, tỷ lệ khá cao so với các nước trong khu vực. Đời sống tín ngưỡng, tôn giáo ngày càng phát triển phong phú với hàng ngàn lễ hội tín ngưỡng, tôn giáo diễn ra hàng năm. Việt Nam cũng là một trong những nước có tỷ lệ người sử dụng internet tăng nhanh nhất thế giới, với 50 triệu người sử dụng internet.

Năm 2019, Việt Nam đứng thứ 54/162 quốc gia về chỉ số phát triển bền vững, tăng 34 bậc về chỉ số phát triển bền vững so với năm 2016 và 3 bậc so với năm 2018 nhờ thành tích về xóa đói giảm nghèo đạt 95 điểm, giáo dục 91 điểm, tiếp cận năng lượng 82 điểm, mô hình tiêu dùng, sản xuất bền vững 87 điểm, ứng phó với biến đổi khí hậu 94 điểm, chỉ sau Thái Lan và đứng trên Indonesia, Malaysia, Singapore và Philippines.

Có thể thấy, vì con người, bảo đảm quyền con người là bản chất của Nhà nước Việt Nam, chế độ chính trị tại Việt Nam. Những thành tựu trên lĩnh vực này của Việt Nam là rất rõ ràng, khách quan, không thể phủ nhận, là cơ sở để Đảng, nhà nước và nhân dân tiếp tục tiến lên xây dựng thành công chủ nghĩa xã hội, thực hiện thắng lợi mục tiêu “dân chủ, dân giàu, nước mạnh, xã hội công bằng và văn minh”.

                                                                                              Thu Hà