Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi nạn tin giả

                                                                                                        CH

Tin giả còn được gọi là tin rác hoặc tin tức giả mạo, bao gồm các thông tin cố ý hoặc lừa bịp lan truyền qua phương tiện truyền thông tin tức truyền thống (in và phát sóng) hoặc phương tiện truyền thông xã hội trực tuyến. Những thông tin này thường sử dụng lối viết giật gân, không trung thực hoặc dùng các tiêu đề bịa đặt để câu view, tăng lượng độc giả. Thực chất, tin giả là tin tức sai sự thật. Nội dung của tin giả thường chứa đựng những thông tin không có thật, hoặc đã bị thêm thắt, cắt xén, lai ghép. Nó được “nhà sản xuất” đưa vào xã hội dưới nhiều hình thức, như: “tin nóng”, “tờ rơi”,… sau đó được tung ra xã hội với nhiều cách thức thông qua: truyền khẩu, rỉ tai,… hoặc các báo, tạp chí viết,... không chính thống. Ngày nay, với sự phát triển của khoa học, kỹ thuật, công nghệ thông tin, ứng dụng tiện ích internet bùng nổ, thì trang báo điện tử, blog, mạng xã hội, như: Facebook, Twitter, YouTube, Google, Yahoochat, Instagram, Zalo,… phát triển, liên kết tới hàng tỷ người sử dụng thì không gian mạng đã trở thành nơi, phương tiện chủ yếu để tin giả tồn tại và lan truyền. Mục đích của nó là hướng tới làm méo mó nhận thức, hành động của người đọc, bôi nhọ, hạ bệ hình ảnh, việc làm của cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp, chế độ xã hội, đất nước mà đối tượng sản xuất nhắm tớ

i.

Những tháng đầu năm 2020, cả thế giới, trong đó có Việt Nam đang căng mình để đấu tranh ngăn chặn, đẩy lùi, loại trừ đại dịch Covid-19, bảo đảm ổn định cuộc sống của người dân. Thế nhưng, các “anh hùng bàn phím” lại bất chấp đạo lý, tìm mọi cách tung tin bịa đặt về nguồn gốc, tiến triển, phương thức phòng, chống và chữa trị virus corona chủng mới. Những tin giả này, có hệ lụy rất lớn, tác động tiêu cực đến tâm lý xã hội, làm cho người dân hoang mang, lo lắng, rối loạn; đình trệ hệ thống sản xuất, lưu thông hàng hóa, tạo điều kiện cho những kẻ “buôn gian, bán lận”, đầu cơ, tích trữ, kiếm lời bất chính. Đặc biệt, nhiều tổ chức, cá nhân phản động trong và ngoài nước¹ đã liên kết, chi hàng chục ngàn USD để chạy quảng cáo trên Facebook với các nội dung xuyên tạc, đưa tin sai sự thật nhằm làm rối loạn thông tin tình hình dịch bệnh, công kích Chính phủ Việt Nam che dấu sự thật, chia rẽ tinh thần đoàn kết của Việt Nam với các nước trong phòng, chống, ngăn chặn, đẩy lùi dịch Covid-19. Mục đích của chúng vẫn là nhằm đẩy mạnh thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình”, thúc đẩy “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong xã hội.

Đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tin giả là nhiệm vụ cơ bản, thường xuyên của cả hệ thống chính trị, toàn dân, trước hết là của cơ quan chức năng và là vấn đề cấp thiết hiện nay. Vì vậy, Nhà nước cần có những giải pháp đồng bộ cả về tuyên truyền, giáo dục, cơ chế, chính sách, pháp luật, hạ tầng cơ sở kỹ thuật, phát huy sức mạnh tổng hợp của mọi tổ chức, lực lượng, phương tiện và người dân; trong đó, tập trung thực hiện tốt mấy nội dung giải pháp cơ bản sau:

Trước hết, cần nâng cao hiệu quả công tác tuyên truyền. Đây là vấn đề cơ bản, quan trọng hàng đầu trong đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tin giả. Thực tế cho thấy, tin giả thường không hề dễ phân biệt, lan truyền rộng trong xã hội, với đủ loại đối tượng, nên chỉ khi nào mọi người dân cùng chung sức đấu tranh ngăn chặn, thì việc loại trừ tin giả và tác hại của nó mới có hiệu quả. Vì thế, công tác này phải được tiến hành thường xuyên, liên tục, có trọng tâm, trọng điểm, với những nội dung, hình thức, phương tiện phù hợp với từng đối tượng, địa bàn.

Thứ hai, phát huy vai trò cơ quan báo chí, truyền thông trong định hướng dư luận xã hội, đấu tranh loại bỏ tin giả. Việt Nam có hệ thống cơ quan báo chí, truyền thông với đội ngũ người làm báo hết sức hùng hậu, có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, kiến thức, trình độ, năng lực tốt. Họ là cầu nối giữa Đảng, Nhà nước và nhân dân, đóng góp quan trọng trong giữ vững “trận địa thông tin”, bảo vệ quyền tự do thông tin, làm trong sạch môi trường thông tin trong xã hội. Đây là lực lượng quan trọng, vũ khí sắc bén của Đảng, Nhà nước và nhân dân để đấu tranh, ngăn chăn, đẩy lùi tin giả.

Thứ ba, tiếp tục xây dựng, củng cố, nâng cao hơn nữa chất lượng của lực lượng nòng cốt, chuyên sâu. Đây là giải pháp có ý nghĩa trực tiếp quyết định đến hiệu quả đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi tin giả. Lực lượng nòng cốt, chuyên sâu là lực lượng trực ban, tác chiến thường trực, được bố trí ở các cấp trong hệ thống chính trị, đòi hỏi phải có bản lĩnh chính trị, phẩm chất đạo đức, trình độ lý luận, nhiệt huyết, dũng khí; có trình độ, khả năng chuyên môn cao; sử dụng tốt các phương tiện kỹ thuật để khai thác, phản bác thông tin xấu độc.

Thứ tư, kịp thời điều tra, có chế tài xử lý nghiêm các đối tượng tung tin giả theo quy định của pháp luật. Thời gian qua, mặc dù cơ quan chức năng đã điều tra, xét xử nhiều cá nhân tung tin giả xâm phạm quyền, lợi ích của không ít cá nhân, tổ chức và đất nước (riêng quý I/2020, đã có 654 trường hợp bị phạt vì tung tin giả về dịch Covid -19, với số tiền gần 02 tỷ đồng được dư luận rất đồng tình, ủng hộ), nhưng nạn tin giả vẫn diễn biến rất phức tạp, gây hệ lụy khó lường. Nhà nước ta là Nhà nước pháp quyền xã hội chủ nghĩa, mọi tổ chức, cá nhân sinh sống, học tập, công tác ở Việt Nam đều phải tuân thủ Hiến pháp và pháp luật về thông tin; những tổ chức, cá nhân nào vi phạm nhất định phải bị điều tra, xét xử, với những chế tài cụ thể theo quy định, nhất là hành vi tung tin giả trong tình hình hiện nay.