Hư cấu hay bôi nhọ anh hùng dân tộc

                                                                                  Thành Nam

Thời gian qua, một số người đã tự cho mình “quyền năng hư cấu” trong sáng tác văn học, nghệ thuật, bịa đặt ra những chi tiết phi lý, bôi nhọ, xúc phạm các danh nhân, anh hùng dân tộc. Đây đích thực là hành động phi nghệ thuật, mượn danh nghệ thuật để tuyên truyền những giá trị phi nhân văn, phản động, xuyên tạc lịch sử cần lên án, đấu tranh loại bỏ.

Đó chính là việc một số văn nghệ sĩ hoặc là do hạn chế về kiến thức lịch sử, hoặc là do non kém về tay nghề đã có những sáng tác hoặc phát ngôn thể hiện thái độ “đạp đổ”, “hạ bệ”, bịa đặt, bôi đen các danh nhân lịch sử - văn hóa, anh hùng dân tộc. Họ đã mượn “tinh thần đổi mới” để biểu đạt những anh hùng dân tộc bằng một cách nhìn, cách tiếp cận theo hướng của con người tự nhiên, con người bản năng; đưa hình tượng nghệ thuật là những anh hùng, vĩ nhân về với đời thường, để họ “thật hơn”, có “chất người” hơn. Họ còn cho rằng: “không nên phong thánh cho con người, hãy trả con người về với đúng kích thước của nó”. Thậm chí, có người coi hư cấu các nhân vật anh hùng trong lịch sử là “quyền sáng tác của nhà văn”, sự đồng tình hay phản bác là quyền của bạn đọc - đó là “biểu hiện của cái nhìn dân chủ”. Cái thứ được gọi là “biểu hiện của cái nhìn dân chủ”, hay chỉ là mượn dân chủ, lợi dụng văn học, nghệ thuật để bịa đặt, đưa ra những thông điệp mù mờ, bệnh hoạn để xuyên tạc những hình tượng đã “đóng đinh” trong lòng nhân dân ta, dân tộc ta; làm cho mọi người hoài nghi nhân tính, có cái nhìn méo mó, lệch lạc, biến dạng các giá trị lịch sử và nhân cách văn hóa của các anh hùng dân tộc trong đời sống tinh thần của nhân dân, gây tổn thương lương tri, đạo lý dân tộc.

Thực chất, đây chính là sự lợi dụng văn học - nghệ thuật để xuyên tạc, bóp méo lịch sử, làm biến dạng anh hùng dân tộc, làm tầm thường hóa cái cao cả, gây tổn thương lương tri, đạo lý dân tộc. Và đó sẽ là những nhân tố, những điều kiện để các thế lực đen tối, phần tử phản động,... mượn cớ để xét lại lịch sử, phủ nhận truyền thống, đạo lý của dân tộc; dần dần làm phai nhạt, dẫn đến mất dần nền văn hóa tốt đẹp, truyền thống hào hùng hàng nghìn năm dựng nước và giữ nước của nhân dân ta. Những tư tưởng, hành động đó cần được cả xã hội kiên quyết đấu tranh, lên án, làm cho chúng không có “mảnh đất dung thân”, để cùng nhau xây dựng một xã hội văn minh, hiện đại.