Xây dựng thế trận lòng dân lµ vÊn
®Ò ®ßi hái tÊt yÕu kh¸ch quan trong t×nh h×nh hiÖn nay
Lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam đã khẳng định rằng:
Trong các thời đại, dân tộc ta thường xuyên phải đối phó với nhiều kẻ thù xâm
lược có tiềm lực quân sự mạnh. Tuy vậy, chúng ta chưa bao giờ chịu khuất phục
kẻ thù, thời đại nào cũng viết lên những trang sử vàng son chói lọi được dệt
lên bởi sức mạnh của lòng dân “sức dân mạnh như nước”, "chở thuyền và lật
thuyền cũng là dân". Bất kỳ triều đại nào, thời đại nào, giai đoạn nào
không dựa và sức dân thì đề thất bại. Hồ Quý Ly tuy vẫn biết "lòng dân là
một sức mạnh cực lớn", nhưng do chính sách chứa đựng nhiều yếu tố xa dân,
nên khi đất nước bị xâm lược, dù có hệ thống thành trì vững chắc, quân sĩ đông,
nhưng rốt cuộc phải cam chịu thất bại… Bài học xương máu đó để rồi cha «ng đã nêu lên tư tưởng “chúng trí
thành thành”, coi đó là bức thành vững chắc bảo vệ Tổ quốc. Tư tưởng này đã trở
thành luận điểm cơ bản có tính chất kinh điển trong kho tàng lý luận quân sự
Việt Nam.
“Khoan thư sức dân” để có “lòng dân”, tạo lên ‘đồng lòng” luôn được coi là
“thượng sách giữ nước”. "dựng nước phải đi đôi với giữ nước"; hết sức
chăm lo “quốc phú, binh cường”, tạo được cái thế “yên ngoài, ổn trong”, nhằm
ngăn ngừa chiến tranh để xây dựng đất nước, "ngụ binh ư nông"; "tận
dân vi binh", "cử quốc nghênh địch". Để chiến thắng kẻ địch đông
và mạnh, không chỉ riêng quân đội đánh giặc, mà toàn dân phải tham gia
bằng mọi phương thức; không chỉ đánh giặc trên lĩnh vực quân sự mà trên tất cả
các mặt trận: kinh tế, chính trị, ngoại giao…; không chỉ thắng chúng riêng bằng
con người, mà phải bằng cả hình sông, thế núi; bằng tất cả sức mạnh của đất
nước, của dân tộc.
Bằng
những luận cứ khoa học và cách mạng, Chủ nghĩa Mác - Lê nin lần đầu tiên đã
phát hiện và khẳng định vai trò của quần chúng nhân dân quyết định sự phát
triển của xã hội, chính nhân dân lao động là người làm nên lịch sử. Đây là một
chuyển biến cách mạng trong nhân thức về lịch
sử, là một trong những cơ sở lý luận
do chính Đảng của giai cấp vô sản. Chủ nghĩa duy vật lịch sử khẳng định quần chúng
nhân dân là chủ thể sáng tạo chân chính ra lịch sử. Bởi vì, mọi lý tưởng giải phóng xã hội, giải phóng
con người chỉ được chứng minh thông qua sự tiếp thu và hoạt động của quần cúng
nhân dân. Hơn nữa, tư tưởng tự nó không làm biến đổi xã hội mà phải thông qua
hành động cách mạng, hoạt động thực tiễn của quần chúng nhân dân, để biến lý
tưởng ước mơ thành hiện thực trong đời sống xã hội. Bởi vì, quần chúng nhân dân
là lực lượng sản suất cơ bản của xã hội, trực tiếp sản xuất ra của cải vật
chất, là cơ sở của sự tồn tại và phát triển của xã hội. Con người muốn tồn tại
phải có các điều kiện vật chất cần thiết, mà những nhu cầu đó chỉ có thể đáp
ứng được thông qua sản xuất. Lực lượng sản xuất cơ bản là dông đảo quần chúng
nhân dân lao động bao gồm cả lao động chân tay và lao động trí óc. Cách mạng
khoa học kĩ thuật hiện nay có vai trò đặc biệt đối với sự phát triển của lực
lượng sản xuất. Song vai trò của khoa học chỉ có thể phát huy thông qua thực
tiễn sản xuất của quần chúng nhân dân lao động, nhất là đội ngũ công nhân hiện
đại và trí thức trong nền sản xuất xã hội, của thời đại kinh tế tri thức. Mặt
khác, quần chúng nhân dân là động lực cơ bản của mọi cuộc cách mạng xã hội.
Lịch sử đã chứng minh rằng, không có cuộc chuyển biến cách mạng nào mà không là
hoạt động đông đảo của quần chúng nhân dân. Họ là lực lượng cơ bản của cách
mạng, đóng vai trò quyết định thắng lợi của mọi cuộc cách mạng xã hội. Quần
chúng nhân dân là người sáng tạo ra những giá trị văn hoá tinh thần. Quần chúng
nhân dân đóng vai trò to lớn trong sự phát triển của khoa học, nghệ thuật, văn
học, đồng thời áp dụng những thành tựu đó vào hoạt động thực tiễn. Những sáng
tạo về văn học, nghệ thuật, khoa học, y học, quân sự, kinh tế, chính trị, đạo
đức... của nhân dân vừa là cội nguồn, vừa là điều kiện để thúc đẩy sự phát
triển nền văn hoá tinh thần của các dân tộc trong mọi thời đại. Hoạt động của
quần chúng nhân dân từ trong thực tiễn là nguồn cảm hứng vô tận cho mọi sáng
tạo tinh thần trong đời sống xã hội. Mặt khác, các giá trị văn hoá tinh thần
chỉ có thể trường tồn khi được đông đảo quần chúng nhân dân chấp nhận và truyền
bá sâu rộng, trở thành giá trị phổ biến.
Kế thừa
tư tưởng của ông cha ta và lý luận chủ nghĩa mác - Lenin về vai trò của nhân
dân, Đảng ta và Chủ tịch Hồ Chí Minh trong suốt quá trình lãnh đạo cách mạng
luôn nêu cao tư tưởng cách mạng là của dân do dân và vì dân. Hồ Chí Minh đã
nhiều lần nói đến ‘lòng dân”, “sức dân’, “đại đoàn kết dân tộc” và theo Người,
“Trong bầu trời không có gì quý bằng
nhân dân”, “Dễ trăm lần không dân cũng chịu, khó vạn lần dân liệu cũng xong”….để
tạo sự đoàn kết toàn dân, muôn người như một “chỉ một ý chí”, ‘thà hy sinh tất
cả chứ nhất định không chịu mất nước, nhất định không chịu làm lô nệ” thì phải
có chính sách hợp lòng dân, vì con người, vì nhân dân, trong thời bình cũng như
trong thời chiến. Người nhấn mạnh: sự đồng tâm của đồng bào ta đúc thành một
bức tường đồng xung quanh Tổ quốc. Dù địch hung tàn, xảo quyệt đến mức nào,
đụng đầu nhằm bức tường đó chúng cũng bị thất bại”.
Quán triệt sâu sắc quan điểm của Hồ
Chí Minh, Đảng Cộng sản Việt Nam cũng khẳng định rằng cách mạng là sự nghiệp của quần
chúng nhân dân và quan điểm “lấy dân làm gốc” trở thành tư tưởng thường trực
nói lên vai trò sáng tạo ra lịch sử của nhân dân Việt Nam. Vì
vậy, trong quá trình lãnh đạo cách mạng, Đảng ta luôn phát huy cao độ sức mạnh của mọi tầng lớp nhân
dân, của cả dân tộc làm nên những thắng lợi vĩ đại, ghi vào sử sách nước nhà
những mốc son chói lọi. Trong các văn kiện Đại hội Đảng, nhất là các Văn kiện
từ Đại hội lần thứ VI đến nay, Đảng ta luôn khẳng định quan điểm “lấy dân làm
gốc”. Dự thảo báo cáo chính trị trình Đại hội XII một lần nữa Đảng ta khẳng
định: cần thể chế hóa và thực hiện phương châm: “Dân biết, dân ban, dân làm,
dân kiểm tra”.
Ngày nay, trong giai đoạn đất
nước ta chuyển sang thời kỳ phát triển mớí, thời kỳ đẩy mạnh công nghiệp hoá,
hiện đại hoá đất nước, có những thuận lợi mới, thời cơ mới, song vẫn còn nhiều
trở lực và thách thức; Đảng và Nhà nước ta có nhiều chủ trương quan trọng về
đổi mới công tác lãnh đạo của Đảng tăng cường mối quan hệ giữa Đảng và nhân
dân. Chúng ta tiếp tục thực hiện phương hướng xây dựng nền quốc phòng
toàn dân, toàn diện, độc lập tử chủ, tự cường và ngày càng hiện đại, xây dựng
thế trận quốc phòng toàn dân phù hợp với yêu cầu, nhiệm vụ bảo vệ Tổ quốc trong
giai đoạn cách mạng mới là: Bảo vệ vững chắc độc lập chủ quyền toàn vẹn lãnh
thổ, bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự an toàn xã hôị và nền văn hoá; bảo vệ
Đảng, Nhà nước, nhân dân và chế độ xã hội chủ nghĩa, bảo vệ sự nghiệp đổi mới
và lợi ích quốc gia, dân tộc. Nền quốc phòng của chúng ta là nền quốc phòng
toàn dân, đặc điểm căn bản của nó là dựa trên cơ sở sức mạnh của nhân dân. Xây dựng
thế trận lòng dân phải thực sự quan tâm đúng mức trong xây dựng nền quốc phòng
toàn dân và thế trận quốc phòng toàn dân trên quy mô cả nước cũng như từng đơn
vị, từng địa phương, từng khu vực phòng thủ. Xây dựng các khu vực phòng thủ
phải thực sự coi trọng xây dựng cơ sở chính trị - xã hội trong nhân dân, làm
cho nhân dân tin tưởng vào sự lãnh đạo của Đảng, vào sự nghiệp đổi mới đất
nước, vào thắng lợi của chủ nghĩa xẫ hội, đồng thời phải luôn cảnh giác trước
mọi âm mưu thủ đọan chống phá của kẻ thù
Thế kỷ XX, trong hai cuộc kháng
chiến chống thực dân Pháp và đế quốc Mỹ xâm lược, “Thế trận lòng dân” đã phát
huy đến cao độ, trở thành biểu tượng của nhân dân thế giới trong cuộc chiến đấu
chống lại sự xâm lăng của chủ nghĩa đế quốc, bảo vệ quyền tự quyết dân tộc và
nhân phẩm của con người.
Tuy vậy, những thập kỷ gần đây, nhất là
sự sụp đổ chế độ xã hội chủ nghĩa ở Liên Xô và các nước xã hội chủ nghĩa ở Đông
Âu đã gây lên cơn trấn động tư tưởng mạnh mẽ. bên cạnh đó, chủ nghĩa đế quốc và
các thế lực thù địch đảy mạnh thực hiện chiến lược “Diễn biến hòa bình” khiến
nhiều người hoang mang, dao động, nghi ngờ về sự tất thắng của chủ nghĩa xã
hội, Trước bối cảnh đó, những khó khăn trong nước đã tác động và ảnh hưởng rất
lớn đến lòng tin của nhân dân đối với Đảng và chế độ xã hội chủ nghĩa. Trên
thực tế, đã có không ít người, kể cả cán bộ, đảng viên dao động tư tưởng, tán
dương ca ngợi chủ nghĩa tư bản, hoang mang trức sức mạnh của các loại vũ khí
hiện đại….Tình hình càng trở nên nghiêm trọng hơn khi các thế lực thù địch
ngoài nước và trong nước đang tập trung công phá giành dật trái tim và khối óc
của nhân dân - lực lượng làm lên sự nghiệp cảu cách mạng. Vì vậy, hơn lúc nào
hết, xây dựng thế trận lòng dân đang là vấn đề ảnh hưởng đến sự sống còn của
Đảng và cảu chế độ ta hiện nay.
