Đấu tranh bảo vệ, phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh phải làm cho chủ nghĩa Mác - Lê-nin phát triển không ngừng lớn mạnh, đáp ứng yêu cầu của thời kỳ mới.

Muốn phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh phải hiểu đúng sâu sắc, toàn diện chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. Đây là cơ sở tiền đề để phát triển chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh và cơ sở, nền tảng để nâng cao chất lượng hiệu quả tuyên truyền giáo dục chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh, khắc phục những nhận thức sai trái trong quần chúng nhân dân về chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh; đồng thời giúp cho không ít người tránh khỏi một “bi kịch” nói trung thành với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh mà không hiểu thực chất của nó là gì? Đặc biệt, nghiên cứu hiểu sâu sắc bản chất cách mạng, khoa học của chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh còn là cơ sở để phản bác có hiệu quả những luận điệu xuyên tạc của các thế lực phản động đối với chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh. 

Nghiên cứu sâu sắc, đúng đắn chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh là hiểu sâu sắc bản chất cách mạng, khoa học, lập trường, phương pháp cách mạng, hiểu sâu sắc tính cách mạng và khoa học của từng nguyên lý, quy luật, khái niệm, phạm trù và toàn bộ học thuyết, tư tưởng trong sự vận động, phát triển, chuyển hóa lẫn nhau, gắn với thực tiễn cách mạng; hiểu giá trị trường tồn của học thuyết trong tính chỉnh thể của nó, đồng thời hiểu một số những quan niệm đã bị lịch sử vượt qua, những quan niệm cần bổ sung phát triển…

Nhiều năm qua, chúng ta tích cực triển khai theo hướng này và đã thu được những kết quả, góp phần cung cấp cơ sở lý luận khoa học giúp Đảng ta định ra đường lối đúng đắn trong lãnh đạo cách mạng Việt Nam. Song, do nội dung chủ nghĩa Mác - Lê-nin, tư tưởng Hồ Chí Minh vô cùng phong phú, lại được đúc kết bởi những bộ óc thiên tài và qua nhiều giai đoạn khác nhau, nên việc nghiên cứu làm rõ bản chất cách mạng, khoa học của học thuyết, trong sự vận động biến đổi, trong mối liên hệ quan hệ chặt chẽ của mỗi luận điểm, nguyên lý, quy luật, nhất là phương pháp tiếp cận nghiên cứu, xử lý các tình huống chính trị thực tiễn của các nhà kinh điển là công việc rất khó khăn, phức tạp, cần được triển khai bài bản, công phu, nghiêm túc; không giản đơn, nóng vội, chủ quan.

Ngày nay, chúng ta đều biết tác phẩm “Nguồn gốc của gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước” của Ph. Ăng-ghen chỉ là một công trình khoa học công bố những kết quả nghiên cứu của Ph. Ăng-ghen về nguồn gốc gia đình, của chế độ tư hữu và của nhà nước; nó không phải là tác phẩm luận chiến. Nhưng với đầu óc thiên tài của mình, V.I. Lê-nin cũng phải đọc nhiều lần mới có thể hiểu được tư tưởng của Ph. Ăng-ghen về nhà nước. Vì không thấu hiểu tư tưởng: mọi hình thái kinh tế - xã hội đều là một cơ thể sống và sự phát triển của các hình thái kinh tế - xã hội là quá trình lịch sử - tự nhiên, nên đã có một thời kỳ dài, ở các nước xã hội chủ nghĩa người ta đối lập tuyệt đối giữa chủ nghĩa tư bản và chủ nghĩa xã hội. Phải chăng đó là một nguyên nhân dẫn đến sự khủng hoảng và sụp đổ của chế độ xã hội chủ nghĩa ở nhiều nước trên thế giới? Ở Việt Nam, phải qua nhiều năm, tư tưởng của C. Mác, Ph. Ăng-ghen, V.I. Lê-nin về quy luật quan hệ sản xuất phải phù hợp với trình độ của lực lượng sản xuất và sự phát triển của các hình thái kinh tế - xã hội là một quá trình lịch sử - tự nhiên, chủ nghĩa xã hội vừa là kết quả của sự kế thừa các thành tựu tiến bộ của nhân loại đã đạt được dưới chủ nghĩa tư bản, vừa là sự nhảy vọt về chất so với chủ nghĩa tư bản, mới được hiểu và vận dụng đúng đắn. Điều đó giúp chúng ta khắc phục được bệnh chủ quan duy ý chí trong xác lập các thành phần kinh tế trong thời kỳ quá độ và xác định đúng khái niệm “bỏ qua chế độ tư bản chủ nghĩa” ở Việt Nam, góp phần không nhỏ vào thắng lợi của sự nghiệp đổi mới hiện nay.