Từ trong quá
khứ cho đến hiện tại Đảng và Nhà nước ta đã có nhiều chủ trương, chính sách,
pháp luật, biện pháp thiết thực nhằm bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của cộng
đồng người Việt Nam đang định cư ở nước ngoài. Tuy nhiên với tâm địa đen tối
các thế lực thù địch, phản động, cơ hội chính trị ra sức xuyên tạc công tác đưa
công dân đi lao động tại nước ngoài và công tác bảo hộ công dân của Việt Nam.
Chủ trương đi đôi với trách nhiệm
Trong những năm qua, ngoại tệ từ nguồn lao động ở nước ngoài
luôn đóng vai trò quan trọng đối với kinh tế, xã hội Việt Nam; góp phần nâng chất
lượng cuộc sống cho người dân. Với quan điểm lấy con người làm trung tâm, Đảng
và Nhà nước ta luôn tạo mọi điều kiện thuận lợi để công dân Việt Nam có thể đi
làm việc ở nước ngoài cũng như nỗ lực không ngừng để bảo đảm quyền lợi, hỗ trợ
tối đa người lao động ở các nước sở tại.
Việt Nam chủ trương không đưa người lao động
đi làm việc ở nước ngoài bằng mọi giá mà phải đảm bảo hỗ trợ, tạo điều kiện để
người dân ra nước ngoài làm việc cũng như sau khi về nước có vị trí làm việc
phù hợp. Người lao động đủ điều kiện theo qui định được tự do lựa chọn hình
thức đi làm việc ở nước ngoài phù hợp, không bị ép buộc. Nhà nước khuyến khích
người lao động tham gia công việc có trình độ chuyên môn kỹ thuật, an toàn, thu
nhập cao; sau khi về nước có thể phát huy và sử dụng có hiệu quả các kiến thức,
kỹ năng, trình độ phù hợp với sự phát triển kinh tế, xã hội của đất nước. Nhà
nước bảo đảm bình đẳng giới, cơ hội việc làm, không phân biệt đối xử trong tuyển
chọn, bồi dưỡng kỹ năng nghề, ngoại ngữ, giáo dục định hướng và có biện pháp hỗ trợ bảo vệ người lao động
Việt Nam ở nước ngoài. Bên cạnh đó, Chính
phủ ban hành nhiều chính sách hỗ trợ đầu tư mở thị trường lao động mới, thị trường
có thu nhập cao, thị trường tiếp nhận nhiều người lao động thông qua việc kí kết
các thỏa thuận hợp tác.
Người lao động đi làm việc ở nước ngoài được
bảo đảm về quyền và lợi ích theo quy định của pháp luật. Trong đó, người
XKLĐ có quyền được cung cấp thông tin, tư vấn, hỗ trợ, đào tạo chuyên môn; hưởng
tiền lương, tiền công, thu nhập khác, chế độ khám chữa bệnh, BHXH, các quyền lợi khác qui định; được bảo
vệ theo quy định của pháp luật;
có quyền khiếu nại, tố cáo hoặc khởi kiện về hành vi vi phạm pháp luật; có quyền
đơn phương chấm dứt hợp đồng khi bị người sử dụng lao động ngược đãi, cưỡng bức
lao động… trong thời gian làm việc ở
nước ngoài...
Các doanh nghiệp, đơn vị
sự nghiệp, tổ chức cá nhân đưa người đi XKLĐ phải đáp ứng đủ điều kiện và thực
hiện trách nhiệm theo quy định của pháp luật. Các tổ chức, cá nhân này phải
cấp phép hoạt động cũng như đáp ứng đầy đủ các điều kiện theo Luật Người lao động
Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng; có trách nhiệm thực hiện đúng
các quy định trong việc hỗ trợ và bảo vệ quyền lợi của người lao động đi XKLĐ…
Đặc biệt, đối với doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân hoạt động dịch vụ đưa người đi
XKLĐ phải có vốn điều lệ trên 5 tỷ đồng và phải thuộc sở hữu pháp nhân, thể
nhân Việt Nam; người đại diện theo pháp luật và nhân viên nghiệp vụ phải có
trình độ, tiểu chuẩn nhất định…
Nhà nước nghiêm cấm và xử lý nghiêm minh các
hành vi đưa người lao động đi làm việc
ở nước ngoài không đúng quy định pháp luật. Điều 7 Luật Người lao động Việt
Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng 2020 quy định nghiêm các hành vi cưỡng
ép, dụ dỗ, lừa đảo người lao động; lợi dụng để tổ chức xuất cảnh trái phép, mua
bán người; hỗ trợ hoặc làm thủ tục để người lao động đi làm việc ở nước ngoài
khi chưa được chấp thuận của cơ quan có thẩm quyền; phân biệt đối xử, xúc phạm
danh dự, nhân phẩm của người lao động; cưỡng bức lao động trong lĩnh vực người
lao động Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng… Nhà nước xử phạt
nghiêm minh hành vi đưa người đi lao động nước ngoài trái phép theo Bộ Luật
hình sự Việt Nam.
Nhà nước bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của
công dân Việt Nam ở nước ngoài. Luật hóa trách nhiệm của Nhà nước và cơ
quan đại diện ngoại giao trong công tác bảo hộ công dân trong Hiến pháp và Luật. Cụ thể: Khoản 3,
Điều 17, Hiến pháp năm 2013 qui định
“Công dân Việt Nam ở nước ngoài được Nhà
nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam bảo hộ”. Hay khoản 2, Điều 4, Luật Người lao động Việt
Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng qui định: Nhà nước “Bảo hộ quyền và lợi ích hợp pháp của người
lao động, doanh nghiệp, tổ chức và cá nhân Việt Nam trong lĩnh vực người lao động
Việt Nam đi làm việc ở nước ngoài theo hợp đồng”… Có thể thấy rằng Việt Nam
luôn thể hiện trách nhiệm của Nhà nước đối với công dân của mình. Việt Nam thực
hiện mọi biện pháp cần thiết, phù hợp với pháp luật quốc tế và nước sở tại nhằm
bảo hộ quyền, lợi ích hợp pháp của công dân ở nước ngoài. Nhà nước bảo hộ công
dân ở nước ngoài thông qua các cơ quan đại diện ngoại giao. Các cơ quan này có
trách nhiệm bảo đảm công dân Việt Nam được hưởng đầy đủ các quyền và lợi ích
theo pháp luật; tạo điều kiện cho người Việt Nam làm việc và sinh sống cũng như
hỗ trợ, bảo vệ cộng đồng người Việt Nam ở nước ngoài. Bên cạnh đó, Chính phủ
ban hành Quyết định số 119/QĐ-TTg ngày 25/7/2007 thành lập Quỹ Bảo hộ công dân
và pháp nhân Việt Nam ở nước ngoài và Chỉ thị số 1737/CT-TTg ngày 20/9/2011 về
tăng cường công tác bảo hộ quyền và lợi ích chính đáng của công dân Việt Nam ra
nước ngoài trong tình hình hiện nay… để hỗ trợ tối đa cho cộng động người Việt
Nam tại nước ngoài nói chung và người lao động nói riêng.
Nỗ lực không thể phủ nhận
Mặc dù bị ảnh
hưởng bởi dịch bệnh COVID-19 nhưng hoạt động đưa người đi lao động ở nước ngoài
và bảo hộ công dân của Việt Nam đã có những bước tiến nhất định; góp phần phát
triển kinh tế đất nước đồng thời bảo đảm cuộc sống, nâng cao thu nhập của người
dân lao động.
Nhứ nhất, nâng cao chất lượng cuộc sống,
góp phần phát triển kinh tế đất nước. Theo ước tính của Chính phủ, mỗi năm lượng
kiều hối mà người lao động Việt Nam gửi về nước khoảng 1,5 tỷ USD góp phần phục
vụ đắc lực cho chiến lược công nghiệp hóa, hiện đại hóa nền kinh tế quốc dân,
nâng cao mức sống nhân dân; giải quyết nhu cầu việc làm, đào tạo nghề; góp phần
xóa đói, giảm nghèo, bảo đảm an sinh xã hội cho người dân. Thu nhập của
người lao động được nâng cao, thoát nghèo, thậm chí có điều kiện đầu tư cho sản
xuất, kinh doanh. Địa phương có nguồn kiều hối cao thay đổi bộ mặt thôn, xóm.
Thêm vào đó, người lao động có điều kiện nâng cao trình độ kỹ năng nghề, tiếp
thu kiến thức, ngoại ngữ và tác phong làm việc tiên tiến từ nước ngoài, trở
thành nguồn nhân lực quan trọng sau khi về nước.
Thứ hai, với những nỗ lực của Đảng và
Nhà nước, bên cạnh việc duy trì những thị trường truyền thống, thị trường lao động
được mở rộng, đặc biệt là các thị trường có mức thu nhập và điều kiện lao động
tốt. Thị phần của lao động Việt Nam tại một số nước, vùng lãnh thổ như Nhật Bản,
Hàn Quốc, Đài Loan… gia tăng đáng kể; nhiều thị trường mới đã được mở ra như
Australia, New Zealand, Cộng hòa liên bang Đức, Cộng hòa Séc, Slovakia, Rumani.
Theo thống kê của Bộ Lao động, thương binh, xã hội (LĐTBXH), từ năm 2014 số lao
động được đưa đi làm việc ở nước ngoài đã vượt qua con số 100.000 người/năm;
trong giai đoạn từ 2013 đến 2021 đã đưa được gần 01 triệu lao động lao động đi
làm việc ở nước ngoài
Thứ ba, công dân, lao động Việt Nam luôn
được bảo vệ tối đa dù trên lãnh thổ các nước sở tại. Hiện nay, Việt Nam đã
thành lập ban quản lý lao động ở 6 quốc gia và vùng lãnh thổ có đông lao động
Việt Nam đang làm việc, gồm: Nhật Bản, Hàn Quốc, Đài Loan (Trung Quốc),
Ma-lai-xi-a, Các tiểu vương quốc Ả-rập thống nhất (UAE), Ả-rập Xê-út. Đối với
các nước khác, cơ quan đại diện ngoại giao sẽ thay mặt Nhà nước quản lý và hỗ
trợ giải quyết các vấn đề liên quan tới người lao động Việt Nam. Các cơ quan
này đã phát huy có hiệu quả vai trò, trách nhiệm của mình đối với công dân Việt
Nam ở nước ngoài nhất là trong những trường hợp giải cứu, bảo vệ công dân Việt
Nam khỏi nước sở tại. Điển hình, năm 2011 và năm 2014, sơ tán người lao động ở
Libya; đưa công dân ra khỏi châu Âu do núi lửa phun trào năm 2010; giải cứu
công dân khỏi khủng hoảng chính trị tại Thái Lan năm 2008; vận chuyển công dân
Việt Nam trở về từ Malaysia, Trung Đông các năm 2005-2007... Đặc biệt, đã tổ chức
gần 600 chuyến bay giải cứu hơn 130.000 công dân và người lao động từ hơn 60 quốc
gia, vùng lãnh thổ về nước do dịch COVID-19 năm 2021.
Thứ tư, thực hiện nhiều biện pháp đồng bộ
ngăn chặn có hiệu quả tội phạm và các hành vi lợi dụng XKLD vi phạm pháp luật,
bảo vệ người lao động. Việt Nam đã xây dựng, ban hành hệ thống văn bản quy phạm
pháp luật, triển khai các biện pháp nghiệp vụ chuyên ngành cũng như phối hợp với
các quốc gia trên thế giới phát hiện, đấu tranh có hiệu quả với các hành vi lừa
đảo, dụ dỗ, ép buộc, cưỡng bức lao động, đặc biệt là lợi dụng XKLĐ lừa tổ chức
mua bán người, vượt biên trái phép, mua bán người… Mới đây, trong 6 tháng đầu
năm 2022, Bộ Công an phối hợp lực lượng chức năng Campuchia đã giải cứu hơn 250
trường hợp bị lừa sang Campuchia lao động trái phép; giải cứu 03 công dân bị lừa
bán cho các chủ tàu khai thác thủy sản trên vùng biển Malaysia; cơ quan đại diện
Việt Nam tại Campuchia đã phối hợp với các cơ quan chức năng hai nước, xác
minh, hỗ trợ và đưa về nước an toàn khoảng 400 công dân Việt Nam bị lừa sang
campuchia với lao động việc nhẹ lương cao…
Thứ năm, quản lý,
giám sát hoạt động của các công ty, tổ chức, cá nhân đưa người lao động đi làm
việc ở nước ngoài và xử lý nghiêm
minh các hành vi vi phạm. Việt Nam giám sát chặt chẽ việc tuyển chọn, đào tạo, định hướng
cho lao động đi XKLĐ, công tác quản lý lao động làm việc ở nước sở tại, công
tác phối hợp xử lý các vụ việc phát sinh… của các doanh nghiệp và xử lý nghiêm
minh bất kỳ tổ chức, cá nhân nào vi phạm các qui định của pháp luật liên quan đến
người lao động. Đầu năm 2022,
Bộ LĐTBXH đã quyết định xử phạt hành chính 110 triệu đồng và đình chỉ 6 tháng
hoạt động đưa người đi lao động ở nước ngoài đối với Công ty CP Hợp tác lao động quốc tế Vinaco vì đã không
trực tiếp tuyển chọn lao động, bồi dưỡng không đầy đủ và không tổ chức bảo vệ
quyền lợi, lợi ích hợp pháp của người lao động do doanh nghiệp đưa đi làm việc
tại Ả rập Xê út theo quy định. Ngoài
ra, Công ty CPĐT và HTQT Thăng Long OSC, Công
ty CP sáng tạo Đỉnh Cao và Công ty CP Tập đoàn DHT cũng bị xử
phạt từ 3,5 đến 50 triệu đồng vì những vi phạm liên quan đến đưa người
đi XKLĐ.
Trong những năm
qua, Việt Nam đã tiến hành nhiều cuộc giải cứu công dân khỏi thiên tai, dịch bệnh,
khủng hoảng từ các quốc gia khác về nước. Điển hình, năm 2011 và năm 2014, sơ tán người lao động ở Libya; đưa công
dân ra khỏi châu Âu do núi lửa phun trào năm 2010; giải cứu công dân khỏi khủng hoảng
chính trị tại Thái Lan năm 2008;
vận chuyển công dân Việt Nam trở về từ Malaysia, Trung Đông các năm
2005-2007... Đặc biệt, đã tổ chức gần 600 chuyến bay giải cứu hơn 130.000 công
dân và người lao động từ hơn 60 quốc gia, vùng lãnh thổ về nước do dịch
COVID-19 năm 2021. Trong 6 tháng đầu
năm 2022, Bộ Công an phối hợp lực lượng chức năng Campuchia đã giải cứu hơn 250
trường hợp bị lừa sang Campuchia lao động trái phép; giải cứu 03 công dân bị lừa
bán cho các chủ tàu khai thác thủy sản trên vùng biển Malaysia. Cơ quan đại diện
Việt Nam tại Campuchia đã phối hợp với các cơ quan chức năng hai nước, xác
minh, hỗ trợ và đưa về nước an toàn khoảng 400 công dân Việt Nam bị lừa sang
campuchia với lao động việc nhẹ lương cao…
Có thể khẳng định, những năm qua công tác đưa
và bảo vệ người đi lao động nước ngoài của Việt Nam đã có những kết quả nổi bật.
Việt Nam luôn tạo điều kiện tối đa cho người dân có cơ hội đi XKLĐ, nâng cao đời
sống đồng thời xử lý nghiêm các hành vi lợi dụng XKLD gây thiệt hại đến người
dân.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét